Көгілдір отынның бағасы мұнайдан да қымбаттап кетті. Соңғы ақпарға сәйкес, газдың мың текше метрі 2 мың долларға жуықтаған. Бір жыл бұрын бұл көрсеткіш бірнеше есеге төмен еді. Аталған жағдайдың салдарынан бірқатар мемлекеттер өндіру қуатының бір бөлігін сұйық отынға ауыстыруға мәжбүр. Әлемді әбігерге салған бұл мәселе Қазақстанға қалай әсер етеді? Газдың қымбаттауына басты себеп не? Бұл сауалдарға UIB бизнес мектебінің директоры, белгілі экономист Мақсат Халықтан жауап алдық.
Мақсат Халық – экономист:
Бірден айту керек, газ бағасының өсіп жатқанына негізгі себеп – Еуропадағы газ құбырының тапшылығы әсер етіп отыр. Газдың 3-4 есеге дейін қымбаттап жатқанын көріп отырмыз. Әрине, бұл бәріне алаңдаушылық туғызып отыр. Бұл жағдай Қазақстанға қалай әсер етуі мүмкін? Бізде көтерме сауда жасалынады және ішкі нарықта субсидия бар. Яғни, ішкі нарықтағы бағаны реттеп отыратын жағдай бар. Соның ішінде «КазТрансГаз» соңғы 5 жылдықта 500 млрд теңгеге жуық шығын көріп отыр. Яғни, сыртқы баға бөлек, ал ішкі баға төмендетіліп ұсталып отыр. Жалпы газ бағасының өсуі ұзаққа созылмайды. ¤¤Қазіргі сұраныстың нәтижесінде пайда болып тұрған көрініс бұл. 2018 жылы осы көгілдір отынның құны рекордтық көрсеткіш бергені бар, одан кейін тұрақталған. Кешегі Ресей президентінің мәлімдемесі де бағаның реттелуіне себепкер болып отыр. «Егер Еуропада тапшылық болса, біз газды жеткізуге дайынбыз»,- деген мәлімдеме жасап отыр. Бұл тенденция ұзаққа созылмайды деп айтуға болады. Әрі кеткенде 1-2 айдың ішінде процесс тұрақталып, ретке келеді деп есептеймін.