– Қазақстанда жыл сайын бас және мойын ісігінің 1500-ден астам жағдайы анықталады. Оның ішінде 500-ден астам адам қайтыс болады. Ұлттық ғылыми онкологиялық орталықтың лор-онкологы, профессор Болат Шалабаев бас және мойын қатерлі ісігінің себебін айтып берді.
Маманның айтуынша, ісіктің пайда болу қаупін азайту үшін бірінші кезекте темекіден бас тарту керек. Электрондық темекі мен вейптер ағзаны қатты улайды. Әсіресе әйелдерде көмейдің шырышты қабаты өте сезімтал. Көмей қатерлі ісігімен ауыратын әйелдердің басым бөлігі – шылым шегетіндер.
«Бұл – жағымсыз сипаттағы өте қауіпті әуестік. Өте зиян. Сондықтан жақында біздің мемлекетімізде вейптерге тыйым салынды. Бұл өте дұрыс шешім болды, өйткені онда бірыңғай химия бар», – деп атап өтті ол.
Сонымен бірге, Б.Шалабаев өз тәжірибесінде тұрмыстық химиядан да көмей ісігі туындаған екі жағдайды айтып берді. Бір науқас кір жуғыш ұнтақты буып-түю орнында жұмыс істеген және өндірістік шаңды жұта берген. Екінші науқас әйел сабын-жуғыш саттарды сату бөлімінде ұзақ жыл жұмыс істеген. Дәрігер елімізде онкофобия кеңінен тарағанын және қазақстандықтар дер кезінде дәрігерге жүгінбейтінін атап өтті.
«Біз ісіктің дамуын тоқтататын немесе мүлдем құтылудың барлық жолын қарастырамыз. Науқастар толыққанды тексеріледі және әрқайсысына жеке емдеу жоспары жасалады. Көп жағдайда науқастар бір емес, бірнеше аурумен келеді. Жүрек жеткіліксіздігі, инсульт, қант диабеті және бүйрек аурулары қатар жүреді. Көбінесе қатерлі ісік созылмалы аурулар аясында жасырынып жатуы мүмкін. Қазақстандықтар елеусіз болып көрінуі мүмкін кішкентай ісікке де назар аударуы қажет. Ең бастысы дәрігерге уақытында тексерілу. Көп науқастар құнды уақытын өткізіп алады, олар келгенде ісікті көзбен-ақ байқауға болады», – дейді Болат Шалабаев.
Айта кетейік, 20 шілдеде Дүниежүзілік бас және мойын қатерлі ісігіне қарсы күрес күні аталып өтеді. Егер сізді жазылмайтын ойық жара, жұтыну кезіндегі ауырсыну, қарлығу, сөйлеу бұзылыстары, мұрыннан ірің ағу, созылмалы полип, жұтқыншақтың жыбырлауы, мойын немесе бет деформациясы, мұрын мен құлақтың бітелуі мазаласа, мамандарға жүгінген жөн.