ЭКСПОРТ: ҚАЗАҚСТАН МЕН НИДЕРЛАНДЫ БАЙЛАНЫСЫ

фото:ашықдереккөз

Қазақстан Еуропа елдеріне тауар жеткізуде нәтижелі жұмыстар атқарып келеді. Екі елдің арасындағы тауар айналымы жарты жылдың ішінде 2,5 млрд долларға жеткен. Сарапшы, «Бенилюкс» сауда палатасының бас директоры Әнуар Құржықаевтың айтуынша, импортқа қарағанда экспорттың көлемі әлдеқайда жоғары. Бұл Қазақстан экономикасы үшін маңызды әрі пайдалы болмақ.

«2024 жылдың қаңтар-маусым айлары аралығында екі елдің арасындағы тауар айналымы 2,5 млрд долларды, оның ішінде экспорт 2,37 млрд, импорт 168 млн долларды құрады. Алдағы уақытта да еліміз тауар айналымын бұдан жоғары ету үшін бар күшін салады. Әріптестеріміз де қарым-қатынасты нығайтуға әзір», – деді ол.

Жалпы алғанда елімізде Нидерландының инвесторлары көбейіп келеді. Ал инвестиция тарту еліміз үшін аса маңызды. Қазақстанда 681 Нидерландының заңды тұлғалары тіркелген. Бұл ақпаратты қос ел арасында іскерлік кеңес кезінде мәлім болды.

Еліміздің сауда палатасының мәлімдеуінше, Нидерландыға Қазақстаннан мұнай, оның өнімдері мен титан жөнелтіледі. Сонымен қатар қорғасын және ферроқорытпалар экспорттайды. Ал әріптес ел елімізге ауыл шаруашылығы техникаларын, соның ішінде, тракторлар, дәрі-дәрмек, гүл мен өсімдіктер және генераторлар жеткізеді.

«Елімізде әріптес ел Нидерландының ауыл шаруашылығы көліктері мен геолиялық бақылауға қажетті құрал-жабдықтар сұранысқа ие. Еуропа стандартына сай тауарлар Қазақстанда құнды екенін айта кеткен жөн. Сонымен қатар фармацевтика, яғни дәрі-дәрмектер де сапалы. Біз де өз өнімдерімізді экспорттай отырып, технологиядық мүмкіндіктерімізді пайдаланып жатырмыз» – деді сарапшы Әнуар Құржықаев.

Еске салайық, Нидерланды Қазақстанның негізгі сауда серіктестерінің бірі. Қос Үкімет арасында инвестициялық жобалар мен сауда серіктестігіне қатысты келісімдер бар. Алдағы уақытта қос елдің қарым-қатынасына қатысты форумдар мен келіссөздер жүруі мүмкін.

Ел экономикасының негізін тау-кен өндіру, өңдеу, химия өнеркәсібі, экспорт пен импорт құрайды. Әртүрлі елдерге экспорттың едәуір бөлігін энергетикалық ресурстар – мұнай, газ, уран құрайды, оларсыз атом электр станциялары жұмыс істемейді. Республика уран өндіруде көшбасшы болып табылады және бұл минералды әлемдік жалпы көлемнің 33% өндіреді. Басқа шикізаттар да экспортталады:

-мыс, оның шикізат қорытпалары, рудалар, концентраттар және катодтар;

-шикі мырыш, ферроқорытпалар;

-радиоактивті химиялық элементтер мен изотоптар.

Минералды шикізат үлесі экспорттың жалпы көлемінің 58%-ына жетеді. Шетелге жіберілетін өнімдердің қалған бөлігі ауыл шаруашылығы өнімдері: астық, сүт, ет және олардан жасалған өнімдер, металл прокаттары, химия және машина жасау өнімдері. Сонымен қатар, туризм мен көлік саласы дамып, жоғары технологиялық құрал-жабдықтарды шығару жолға қойылуда.

Негізгі импорттық тауарларға жеңіл автокөліктер мен телефондар, жүк көліктеріне арналған кабиналар мен кузовтар, механизмдер мен қозғалтқыштардың бөлшектері, дәрі-дәрмектер жатады. Қазақстанның негізгі экономикалық серіктестері – Ресей, Еуропалық Одақ және Қытай. Қазақстан әлемнің аймақтарымен және елдерімен сыртқы сауданы белсенді дамытуда, бұл отандық экономиканы нығайтуға және оның әлемдік аренадағы орнын нығайтуға оң әсерін тигізуде. Ел халықаралық экономикалық ұйымдарға қатыса отырып, оның тұрақтылығын қамтамасыз ете отырып, тең жағдайларда маңызды шешімдер қабылдайды. Соңғы жылдары Қазақстан Республикасы халықаралық экономикалық байланыстар жүйесіне нық кіріктіріліп, оның өткізу үлесін ұлғайтып, экспортталатын тауарлардың санын көбейтіп, планетаның көптеген аймақтарында сауда байланыстарының тиімділігін арттыруда. 2050 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарларында шикізаттық емес секторды кеңейту және экономикалық өсудің жаңа нүктелері мен өткізу нарықтарын құру, барлық базалық салаларда цифрландыруды дамыту және әлемдегі ірі бөлшек сауда нысандарының санын арттыру қарастырылған.

Ж.Жұманбаева

altyalash.kz