фото:ашықдереккөз
Елімізде жалдамалы баспанаға жұлдыз белгілеуді, сондай-ақ баға шегін белгілеуді ұсынды. Бұл идеяны Мәжіліс депутаты Нұргүл Тау айтты. Оның айтуынша, бүгінде 2 миллионнан астам қазақстандық жалдамалы баспанада тұрады.
«Жалпы алғанда, елімізде баспананың бағасы күн сайын өсіп жатыр. Қазір бұл проблеманы шешу ең маңызды болып тұр. Сол себепті нарықта жалға берілетін пәтердің бағасын тұрақты етіп, максималды бағасын да анықтап алуымыз қажет. Сонымен бірге оның жарнамасын арнайы сайттарда орналастыра отырып, бақылауға алғанымыщ дұрыс. Бұл мәселені оңтайлы әрі халыққа тиімді ету үшін жалға берушілердің бірыңғай тізімін құрып, келісімдер жасап алуымық керек. Ең дұрыс жолы осы деп санаймын», – деді ол.
Мәжілісмен бұдан бөлек құрылыс нарығында болып жатқан өзгерістерге де тоқталды. Ол эскроу-шот ұғымын енгізуді ұсынды. Яғни, салынып датқан үйді сатып алатын адам мен құрылыс иесінің арасында есеп айырысу үшін ашылатын арнайы банк шотын жасау қажет дейді. Механизмге сәйкес, акционер ақшаны тоқтатылған шотқа салады. Құрылыс салушы оларды үй пайдалануға берілгеннен кейін ғана алады.
«Эскроу шотының жобасын түсініп отырған боларсыздар. Бұл ел заңнамасына жат дүние емес. Дегенмен бұл механизм тек төлем заңнамасы аясында жұмыс істейтінін айта кетейік. Егер келісім-шартты құрылыс компаниясы бұзса, инвестор ақшаны бір уақытта ала алады. Ал кейбір құрылыс компаниялар «Тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы» Заңды айналып өту үшін баспана сатып алудың алдын ала шарттарын жасайды. Бұл – үлкен мәселе. Статистикаға сүйенсек, Қазақстанда мұндай келісімге қол қойған 6,8 мыңға жуық адам зардап шеккенін еске салайын. Осыған байланысты бұл тұжырымдаға аса қажет.», – деп атап өтті Нұргүл Тау.
Оның пікірінше, тағы бір мәселе – халықтың қарыздық жүктемесі.
«Халықтың басым көпшілігі, алдымен, үй сатып алу үшін несие алады. Содан кейін оны жөндеуден өткізеді. Бұл мәселені шешу үшін тұрғын үйлердегі пәтерлерді толық жөндеуден өткеннен кейін ғана пайдалануға беру ұсынылады. Бұл тәжірибе Австрияда, Германияда және Францияда тиімді қолданылады Сонымен қатар, егер әрбір пәтерді жөндеу құны инвестормен алдын ала жасалған келісімде анықталса, жылжымайтын мүлік бағасының өсуін болдырмауға болады деп есептейміз», – деп түсіндірді мәжілісмен.
Сонымен қатар Қазақстандағы баспананың қолжетімділігі мәселесі де өзекті.и Оны оңтайландыру үшін тұрғын үй құрылыс жинақ жүйесін жүзеге асыратын банк ішінде сауда-саттық бағдарламасын енгізуді ұсынып отыр. Бұл жағдайда қазақстандық ескі баспанасын қосымша төлеммен жаңасына айырбастау мүмкіндігіне ие болады. Яғни, трейд-ин жолымен мәселені шешуге мол мүмкіндік барын айтады. Жалпы, депутат Нұргүл Таудың айтуынша, елімізде 4,5 миллион адам жеке баспанаға мұқтаж болса, оның 1,3 миллионы жастар екен. Ендігі мәселе тұрғын үй проблемасын шеше отырып, алдағы уақытта жастардың жұмыспен қамтылуын қамтамасыз ету қажет.
Ж.Жұманбаева
altyalash.kz