Ғалымдар Айда су бар екенін бұрыннан біледі. Бірақ оларда оның қалай келгені және қайда екендігі туралы зерттеу жүргізіп жатыр. Қытай ғылым академиясының зерттеушілері жаңа мақаласында Ай топырағында жасырынатын шыны моншақтар туралы жазды.
Зерттеушілер 2020 жылы Чанъэ 5 миссиясы кезінде қытайлық ровері Айдан жинаған тау жыныстарының үлгілерін зерттегеннен кейін осындай қорытындыға келді. Олардың ішінде әрқайсысында 0,002 грамға дейін сұйықтық бар 32 ұсақ түйіршіктер табылды. Жер серігінде мұндай бөлшектердің миллиардтаған, тіпті триллиондаған данасы болуы мүмкін, олар ең консервативті бағалаулар бойынша 297,6 миллиард тоннаға дейін суды сақтайды.
Ай бетінен соққылы шыны моншақтарды талдау. © Nature Geoscience
Бұл бұрын анықталмаған судың жаңа көзі. Ғалымдар кішкентай түйіршіктер метеориттермен соқтығысудың нәтижесінде пайда болады деп есептейді. Ал Жер серігіне метеориттер жиі құлайды. Олар Күн желінде сутегі молекулаларымен әрекеттескенде, үнемі су бөледі, дейді зерттеу авторлары. Және бұл өте жылдам процесс – мұндай шыны моншақтар бірнеше жыл ішінде сұйықтықты жинайды.
“Осындай қысқа диффузия уақыты Күн желінің әсерінен пайда болатын судың тез жиналуын тудырады. Ай бетіне мұндай сулар шыны моншақтарда сақталуы мүмкін екенін көрсетеді”, – дейді зерттеудің бірлескен авторы, Нанкин университетінің ғалымы Хэцзю Хуэй.
Chang’e 5-тен алынған үлгілерді талдау жалғасуда, сондықтан ғалымдар жақын арада жаңа нәрселердің анықталуын жоққа шығармайды. Бірақ ең бастысы, оларда бар деректер басқа жартасты планеталарда судың болуы туралы үміттенуге негіз болады.
Айта кетейік, бұған дейін NASA зерттеушілері SOFIA телескопын пайдаланып Айды бақылау кезінде оның күнгей бетінен су іздерін анықтаған болатын.
Қазақстан Республикасының Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің Ақпарат комитетінде тіркеліп ақпараттық агенттігі ретінде № KZ44VPY00041335 куәлігі берілді.
